اولویت بندی مکان‌های مناسب ساخت سد زیرزمینی با استفاده از مدل تصمیم گیری چندمعیاره تاپسیس در آبخیز صادق‌آباد، استان فارس

نویسندگان

  • سعید کشاورز کارشناس ارشد، بخش منابع طبیعی و محیط زیست، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
چکیده مقاله:

ساخت سدهای زیرزمینی یکی از راه‌های به‌دست‌آوردن آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک و مقابله با بحران خشک‌سالی است. سدهای زیرزمینی سازه‌هایی هستند که در مسیر جریان آب زیرزمینی ساخته شده و باعث بالاآمدن آب و ذخیره‌ی آن در مخزن خود می‌شوند. مهم‌ترین مشکل در ساختن سدها یافتن مکان مناسب است.هدف از پژوهش حاضر، مکان‌یابی و اولویت‌بندی مناطق مناسب ساخت سد زیرزمینی با استفاده از روش‌ تصمیم‌گیری چندمعیاره‌ی تاپسیس در آبخیز صادق‌آباد استان فارس است. با انجام بازدیدهای صحرایی و درنظر گرفتن عوامل درصد شیب، فاصله از گسل، کاربری زمین و سازند زمین‌شناسی مناطق نامناسب حذف، و نقشه‌ی مناطق توانمند برای ساختن سد زیرزمینی در منطقه تهیه شد. برای اولویت‌بندی مکان‌های مناسب بر اساس نظر کارشناسان و مرور بر منابع علمی، از 9 معیار کمیت آب، طول محور سد، عمق محور سد، ضریب ذخیره‌ی مخزن، حجم مخزن، تکیه‌گاه، شیب، نیاز آبی (آشامیدنی کشاورزی و صنعت) و دست‌رسی (جاده، روستا و منابع قرضه) استفاده شد. بر  بر اساس قضاوت کارشناسی و تعریف معیارها و برهم‌نهی نقشه‌های پایه 17 محل اولیه انتخاب شد. نتایج نشان داد که بیش‌ترین وزن در مکان‌یابی سد زیرزمینی کمیت آب و نیاز آبی (به‌ترتیب 0/308 و 0/2048) بود. در مقابل، کم‌ترین وزن در طول محور سد و تکیه‌گاه محور سد (0/0074 و 0/0028) دیده شد. در پایان، اولویت‌های اول تا سوم سه محل پیشنهاد‌شده‌ی سدهای 15، 2 و 14 معرفی شد. با توجه به محدودیت جدی منابع آب زیرزمینی در بخش عمده‌یی از کشور و به‌ویژه استان فارس، استفاده از این روش‌ها برای شناسایی محل‌های مناسب و توسعه‌ی سدهای زیرزمینی سودمند خواهد بود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اولویت بندی مکان های مناسب احداث سد زیرزمینی با استفاده از مدل های تصمیم گیری در مناطق خشک و نیمه خشک

بخش اعظمی از کشور ایران در مناطق خشک و نیمه خشک قرار گرفته است. اغلب پهنه­های آبی طبیعی و مخزن سدها در این مناطق، با مشکل تبخیر و خشکسالی مواجه هستند. سدهای زیرزمینی بدلیل ذخیره آب در زیرزمین یکی از بهترین روش‌ها برای حفظ آب در مناطق خشک بحساب می­آید. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از مدل­های تصمیم­گیری چند معیاره مکان­های مناسب احداث سد زیرزمینی در منطقه کریان استان هرمزگان اولویت‌بندی شو...

متن کامل

اولویت بندی مکان های مناسب احداث سد زیرزمینی با استفاده از مدل های تصمیم گیری در مناطق خشک و نیمه خشک

بخش اعظمی از کشور ایران در مناطق خشک و نیمه خشک قرار گرفته است. اغلب پهنه­های آبی طبیعی و مخزن سدها در این مناطق، با مشکل تبخیر و خشکسالی مواجه هستند. سدهای زیرزمینی بدلیل ذخیره آب در زیرزمین یکی از بهترین روش ها برای حفظ آب در مناطق خشک بحساب می­آید. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از مدل­های تصمیم­گیری چند معیاره مکان­های مناسب احداث سد زیرزمینی در منطقه کریان استان هرمزگان اولویت بندی شو...

متن کامل

پهنه بندی خطر سیلاب با استفاده از سیستم تصمیم گیری چندمعیاره (مطالعه موردی: حوزه آبخیز شیطور بافق)

Today, one of the major problems of flood control projects is watershed prioritizing for resource allocation and structural and non-structural practices. Due to the lack of hydrometric stations in many watersheds, is difficult determining the participation of sub catchments to create flood. So study the affective factors in watersheds through models such as multi-criteria decision analyzing sys...

متن کامل

اولویت بندی زیرحوضه ها به منظور اجرای پروژه های آبخیزداری با استفاده از روش های تصمیم گیری چندمعیاره (مطالعه موردی: حوزه آبخیز آسیاب جفته)

Few researches about prioritization of sub-watersheds of watersheds were conducted to watershed management operations in the world. Cause of existing of professional intervention in traditional method of watershed management office, this research was carried out to prioritization of sub-watersheds via multi-criteria decision making techniques (TOPSIS and VIKOR method in 12 different weighting c...

متن کامل

تعیین توان حوزه آبخیز بابلرود برای کاربری های مختلف با استفاده از فنون تصمیم گیری چندمعیاره

  Determination of land capability for optimal use of land to prevent land degradation and improper use of lands is an effective step towards sustainable development strategy. Regarding the importance of subject, in this study in first ecological potential for usual land uses in Iran (forestry, ecotourism, agriculture, range management, residential areas development and conservation) in Babolro...

متن کامل

آمایش اقتصادی شهرستان های استان فارس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و روش های تصمیم گیری چندمعیاره

برخورداری یک مکان از شاخص های توسعه پایدار نشان دهنده بهینگی و کارامدی سیستم تصمیم گیری در سطح کلان است. توسعه پایدار، جلوه های مکانی- فضایی را به گونه ای به نمایش می گذارد که در آن، تبعیض و بی عدالتی به صورت بسیار چمشگیر و ناخوشایند، مشاهده نمی شود. با توجه به اهمیت استان فارس به عنوان یکی از مناطق تاریخی و استراتژیک در کشور و اهمیت توریستی، اقتصادی، صنعتی و رفاهی آن، بررسی وضعیت کمی و کیفی تو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 32  شماره 2

صفحات  19- 30

تاریخ انتشار 2019-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023